Badanie przy użyciu tomografii komputerowej nie wymaga szczególnego przygotowania, jednak ze względu na stosowanie jodowych środków cieniujących zaleca się, aby na badanie przyjść na czczo - co najmniej 6 godzin wcześniej nie wolno jeść, a w dniu poprzedzającym diagnostykę wypić około 2-3 litrów wody. Leki przyjmowane stale powinny zostać zażyte o normalnej porze, w normalnych dawkach. Osoby chorujące na cukrzycę leczone metforminą powinny odstawić lek na 48 h przed badaniem oraz 24 h po badaniu, po konsultacji z lekarzem. Na badanie należy przynieść komplet dokumentacji medycznej, dokument tożsamości oraz wynik badania poziomu kreatyniny oraz poinformować lekarza, jeżeli w przeszłości wystąpiły reakcje uczuleniowe na środki kontrastowe, została rozpoznana alergia lub schorzenie nerek. W przypadku badań TK jamy brzusznej i miednicy małej w większości przypadków podaje się doustnie środek kontrastowy. W tym celu należy zgłosić się przynajmniej na godzinę, do półtorej przed ustalonym terminem badania oraz przynieść ze sobą 1,5 l niegazowanej wody mineralnej. Technik bądź pielęgniarka sporządzi roztwór środka kontrastowego w objętości około 1-1,5 l, który następnie należy wypić. Środek kontrastowy powinno się pić małymi łykami i powoli.
Badanie przeprowadzane jest na specjalnym, ruchomym stole, który wprowadzany jest do wnętrza aparatu skanującego (tzw. gantry), w którym znajduje się układ detektorów rejestrujących osłabienie promieniowania X po przejściu przez ciało pacjenta oraz lampa rentgenowska, która wiruje w płaszczyźnie prostopadłej do osi długiej ciała. Podczas przeprowadzania badania tomografii komputerowej pacjent pozostaje w ubraniu oraz znajduje się w pozycji leżącej - najczęściej na plecach, ewentualnie na boku lub na brzuchu. Podczas badania pacjent powinien starać się nie poruszać, a w momentach wykonywania pomiarów wstrzymywać oddech. O właściwym sposobie zachowania jest informowany na bieżąco przez mikrofon, przez lekarzy przeprowadzających diagnostykę. Podczas badania personel medyczny opuszcza pomieszczenie z tomografem, a stacja komputerowa, gdzie przetwarzane są informacje o obrazie, znajduje się w osobnym pomieszczeniu. Należy pamiętać, aby natychmiast informować personel medyczny o jakichkolwiek dolegliwościach, pojawiających się podczas badania (np. uczucie klaustrofobii) oraz o niepokojących objawach po podaniu dożylnego środka cieniującego, którymi mogą być, m.in. duszność, zawroty głowy oraz nudności. W celu łatwiejszego wydalenia środka kontrastowego po zakończeniu diagnostyki zaleca się spożywanie dużej ilości płynów w ciągu następnych 24 godzin.
Po badaniu z podaniem środka kontrastowego pacjent, dla bezpieczeństwa, jest proszony o spędzenie kilkudziesięciu minut na terenie pracowni. Jeśli nie wystąpią działania niepożądane, to pacjent może opuścić teren placówki.16 W przypadkach medycznie uzasadnionych wykonuje się tomografię komputerową u dzieci, gdy swoimi korzyściami przewyższa ewentualne ryzyko związane z naświetlaniem. Ostrożność w stosunku do dzieci wynika z faktu, że tkanki rozwijające się, w których zachodzą liczne podziały komórkowe, są bardziej podatne na uszkodzenie niż tkanki osób dorosłych.
Z uwagi na potrzebę pozostawania w bezruchu podczas badania u małych dzieci stosowane jest zazwyczaj krótkotrwałe znieczulenie. Wymaga to odpowiedniego przygotowania dziecka przed badaniem, nadzoru w trakcie badania i opieki po jego zakończeniu. Anestezjolog wprowadza dziecko w sen, co pozwala na przeprowadzenie badania bez konieczności jego powtarzania. Przez okres nawet do dwóch godzin po badaniu, dziecko pozostaje na sali obserwacyjnej pod opieką personelu, aż do momentu całkowitego wybudzenia. Specyfika tego rodzaju badań sprawia, że są one wykonywane w wyspecjalizowanych ośrodkach wyposażonych w odpowiednią aparaturę, warunki techniczne oraz fachowy personel.
Źródło:
Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. Raport w sprawie ustalenia taryfy świadczeń nr WT.541.34.2016
